พฤติกรรมการเลียขนของแมวทำให้แมวกลืนกินขนเข้าไปในทางเดินอาหาร และเกิดการสะสมของขนในกระเพาะ และลำไส้ เนื่องจากขนไม่สามารถย่อยได้ ในแมวจึงจะพบการอาเจียน หรือ ขย้อน ก้อนขน ออกมา และขนยังสามารถถูกขับออกมากับอุจจาระได้อีกด้วย
แมวเป็นสัตว์ที่มีพฤติกรรมการเลียขนเพื่อการแต่งตัว ทำความสะอาดขนของตัวเอง รวมถึงกำจัดขนที่หลุดอยู่บนตัวออก และหากบ้านไหนเลี้ยงน้องแมวมากกว่า 1 ตัว นอกจากจะเลียแต่งตัวเองแล้ว ยังมีการเลียขนให้แมวตัวอื่น ๆ ในบ้านด้วย ซึ่งเป็นพฤติกรรมการสื่อสารแสดงความรัก และความผูกพันระหว่างแมวด้วยกัน ซึ่งการอาเจียนหรือขย้อนเป็นการขับ ก้อนขน ที่สามารถพบได้เป็นครั้งคราวได้ แต่ถ้าหากอาเจียนเป็นก้อนขน บ่อยขึ้น เช่น ทุกวัน หรือวันละหลายครั้ง หรือทำท่าพยายามจะขย้อนแต่ไม่มีอะไรออกมา ร่วมกับแมวมีอาการซึม เบื่ออาหาร อาจเป็นสัญญาณที่บ่งความผิดปกติ และถ้าก้อนขนนั้นไม่สามารถถูกกำจัดโดยการอาเจียน หรือออกมากับอุจจาระ มันจะสามารถทำให้เกิดการอุดตันทั้งแบบสมบูรณ์ และไม่สมบูรณ์ในลำไส้ได้ สามารถติดอยู่ในหลอดอาหาร หรืออาจจะเข้าสู่บริเวณคอหอยร่วมจมูกได้ด้วย
ในแมวบางรายอาจจะมีสาเหตุอื่นร่วมที่ทำให้เกิดการเลียขนที่มากเกินกว่าปกติ เช่น มีปัญหาโรคผิวหนัง มีความเครียดวิตกกังวล มีปัญหาเกี่ยวกับสภาวะทางจิตใจทำให้เกิดการเลียขนมากกว่าปกติ มีปัญหาการเลียขนที่มากเกินไปจากภาวะความเจ็บปวด เป็นต้น หรือในแมวบางตัวการเลียขนอยู่ในระดับปกติแต่มีความผิดปกติของการบีบตัวการเคลื่อนไหวของระบบทางเดินอาหาร โรคอักเสบเรื้อรังของกระเพาะและลำไส้ เช่น Inflammatory bowel disease อาจจะมีผลต่อการเคลื่อนไหวของทางเดินอาหารที่ผิดปกติ และเกิดการสะสมของขนในระบบทางเดินอาหารได้ ภาวะความผิดปกติต่าง ๆ กล่าวมานั้น จำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม เพื่อรักษาที่สาเหตุหลักร่วมกับการจัดการปัญหาก้อนขนร่วมกันด้วย
เชื้อราในแมว โรคที่ทาสแมวพึงระวัง (Ringworm)
การป้องกันปัญหาก้อนขน
- เพิ่มการแปรงขนอย่างน้อยวันละ 1-2 ครั้ง ทั้งในแมวขนสั้น และขนยาว เพื่อช่วยกำจัดขนที่หลุดร่วงบนตัวออก ช่วยลดการเลียกินขนเข้าไปในทางเดินอาหารได้
- การให้เจลขับก้อนขนเป็นอาหารเสริมที่ช่วยกำจัดก้อนขน เจลจะไปเคลือบ ก้อนขน และขับขนออกมากับอุจจาระ โดยให้ตามความถี่ และปริมาณที่ผลิตภัณฑ์นั้น ๆ กำหนด
- การให้อาหารที่มีเยื่อในสูง ในปัจจุบันมีอาหารสำเร็จรูปที่ช่วยควบคุมก้อนขน ซึ่งอาหารนี้ประกอบไปด้วยใยอาหารมีหลายชนิด และจำนวนแตกต่างกันไป มีการศึกษาทดลองเปรียบเทียบการเพิ่มใยอาหารลงในอาหารที่ใช้ในการรักษาในแมว 102 ตัว เป็นระยะเวลามากกว่า 2 เดือน แสดงให้เห็นว่า พบการลดลงของก้อนขน 21.5% และลดความถี่ในการอาเจียน 21.8% จะเห็นได้ว่าการให้อาหารที่มีเส้นใยสูงมีผลต่อการเพิ่มการขับออกของขนในทางเดินอาหาร และช่วยลดอุบัติการณ์ของการเกิดอาการขย้อน และอาเจียนก้อนขนในแมวได้
ทั้งนี้สามารถใช้วิธีการป้องกันต่าง ๆ ร่วมกันได้ จะช่วยลดปัญหาการเกิดก้อนขนได้ดีมากยิ่งขึ้น
บทความโดย
สพ.ญ. ปิยวรรณ ภู่ระหงษ์
Piyawun Phurahong , DVM
สัตวแพทย์ประจำคลินิกโรคแมว โรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ
ติดตามบทความดี ๆ จากพวกเราได้ที่
Facebook : บ้านและสวน Pets
