อากาศที่แสนร้อนระอุของเมืองไทยในตอนนี้ หลายบ้านที่เลี้ยงน้องกระต่ายก็คงอยากหาวิธีคลายร้อนให้น้อง จึงมีคำถามส่งเข้ามาถามกองบรรณาธิการบ้านและสวน Pets ว่า เราสามารถ อาบน้ำให้กระต่าย ได้หรือไม่
ทางกองบรรณาธิการฯ จึงได้ไปรวบรวมข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการ อาบน้ำให้กระต่าย มาฝากทุกท่านค่ะ
ในสถานการณ์ปกติ กระต่ายพยายามหลีกเลี่ยงแหล่งน้ำที่จะทำให้ตัวเปียก เนื่องจากกระต่ายมักเป็นเหยื่อของสัตว์นักล่า ดังนั้น เมื่อกระต่ายมีน้ำเปียกชุ่มอยู่ตามขนจึงทำให้น้ำหนักเพิ่มมากขึ้น ทำให้การวิ่งหนีผู้ล่าไม่มีประสิทธิภาพ
ตามสัญชาตญาณแล้ว กระต่ายมักจะเกิดอาการหวาดระแวงเมื่อต้องอยู่ในน้ำ และมีความเสี่ยงที่กระดูกสันหลัง หรือกระดูกขาจะหักได้ง่ายจากการดิ้น และสะบัดตัวอย่างรุนแรง นอกจากนี้ ขนกระต่ายที่เปียกน้ำ ยากต่อการทำให้แห้งสนิทโดยเร็ว และมีโอกาสที่กระต่ายจะเกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ และอุณหภูมิร่างกายลดลงอย่างรวดเร็ว
การดูแลกระต่ายในชีวิตประจำวัน
การอาบน้ำให้กระต่ายแทบจะเป็นการดูแลที่ไม่จำเป็นเลย ในทางกลับกัน การอาบน้ำให้กระต่ายจะทำให้เกิดอันตรายกับกระต่ายมากกว่าด้วยซ้ำ การดูแลเส้นขนและผิวหนังของกระต่าย สามารถทำได้ด้วยวิธีง่าย ๆ เพียงใช้น้ำมันสำหรับบำรุงเส้นขนกระต่าย เทใส่ฝ่ามือเพียงเล็กน้อย แล้วลูบตามลำตัวของกระต่าย ในกรณีที่เป็นกระต่ายพันธุ์ขนยาว ก็อาจใช้แปรงหวีขนร่วมด้วย
ตามธรรมชาติ กระต่ายเป็นสัตว์ที่มีพฤติกรรมเลียตัวเอง เพื่อทำความสะอาดอยู่แล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อกระต่ายอยู่รวมันเป็นฝูง สมาชิกแต่ละตัวจะคอยทำความสะอาดให้กันและกัน เพื่อสร้างความสัมพันธ์ในฝูง
กระต่ายบางสายพันธุ์อาจมีช่วงเวลาผลัดขนประจำปี ในช่วงนั้น เจ้าของอาจจำเป็นช่วยแปรงขนกระต่ายบ่อยกว่าปกติ เพื่อกำจัดขนที่หลุดร่วงออก และทำให้ขนกระต่ายไม่ปลิวฟุ้งไปทั่วกรง อย่างไรก็ตาม แม้ในช่วงผลัดขน เราก็ไม่จำเป็นต้องอาบน้ำให้กระต่าย
กรณีใดบ้างที่ เราจำเป็นต้องอาบน้ำให้กระต่าย
บางครั้งเราก็มีความจำเป็นที่ต้องอาบน้ำให้กระต่าย เนื่องจากเหตุผลด้านสุขภาพ เช่น มีโรคประจำตัวที่ทำให้เกิดการสะสมของเชื้อโรคบริเวณส่วนก้น โดยเฉพาะบริเวณทางเดินปัสสาวะ และรูทวาร
ในภาวะเจ็บป่วย หรือเป็นโรคติดเชื้อบางชนิด อาจมีผลต่อพฤติกรรมการทำความสะอาดตามธรรมชาติของกระต่าย เจ้าของจึงควรเข้ามามีส่วนช่วยในเรื่องการทำความสะอาด
โรคที่อาจเป็นสาเหตุให้กระต่ายเกิดการสะสมความสกปรกมากกว่าปกติ ได้แก่
- ปัญหาสุขภาพช่องปากและฟัน ที่ทำให้กระต่ายเลียทำความสะอาดตัวเองไม่ได้
- การเจ็บปวดบริเวณกระดูกสันหลัง และข้อต่ออักเสบ เคลื่อนไหวตัวลำบาก
- น้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน อาจทำให้กระต่ายทำความสะอาดตัวเองไม่สะดวก
- นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
- ติดเชื้อแบคทีเรีย บริเวณทวาร และทางเดินปัสสาวะ
นอกจากนี้ ขนาดของกรงยังมีผลต่อสุขอนามัยที่ดีของกระต่ายอีกด้วย โดยกรงที่มีขนาดไม่เหมาะสมกับตัวกระต่าย หรือมีพื้นที่ไม่เพียงพอ กระต่ายมักจะเกิดโรคเกี่ยวกับการขับถ่าย และการติดเชื้อบริเวณส่วนก้น
ในกรณีที่กระต่ายเกิดปัญหาด้านสุขภาพเหล่านี้ อันดับแรก เจ้าของควรแยกกระต่ายที่มีปัญหาสุขภาพออกจากตัวอื่น ๆ และพาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อหาสาเหตุที่ชัดเจน หลังจากนั้น ปฏิบัติตามแนะนำของสัตวแพทย์หลังจากนำกลับมาดูแลต่อที่บ้าน
ส่วนเรื่องการอาบน้ำให้กระต่ายนั้น ไม่เหมือนกับการอาบน้ำให้น้องหมาและน้องแมว ที่ต้องราดน้ำให้เปียกทื้งตัว แต่เป็นเพียงการล้างทำความสะอาดส่วนที่เปื้อนเท่านั้น เช่น การล้างก้น หรือใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดคราบปัสสาวะที่ติดอยู่ตามอุ้งเท้าออก
ข้อปฏิบัติเมื่อล้างทำความสะอาดร่างกายกระต่าย
เจ้าของควรรีบเช็ดขนกระต่ายให้แห้งโดยเร็วที่สุด หลังการอาบน้ำ โดยการใช้ผ้าขนหนูแห้งและสะอาด ซับและเช็ดออกเบา ๆ เพราะผิวหนังกระต่ายบอบบาง และไวต่อการเช็ดถูแรง ๆ เจ้าของสามารถใช้เครื่องเป่าขนได้ แต่ไม่ควรปรับเป็นลมร้อน ถือเครื่องเป่าให้ห่างตัวจากกระต่าย และระมัดระวังไม่ให้กระต่ายได้รับความร้อนจากเครื่องเป่าขนนานเกินไป
การทำความสะอาดกระต่ายอย่างเข้าใจจะช่วยให้พวกเขามีสุขภาพผิวหนังและเส้นขนที่แข็งแรง สวยงาม และไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพโดยรวม แม้ว่าเราอยากจะช่วยคลายร้อนให้น้องกระต่าย อาจลองใช้วิธีอื่น ๆ ที่ไม่ทำให้ขนน้องเปียกน้ำนะคะ
ข้อมูลอ้างอิง
Rabbit Welfare Association and Fund – Bathing Bunnies
เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ: 7 สัญญาณ ความกลัวของกระต่าย พร้อมวิธีการรับมือ