การฝึกใช้สายจูง สุนัขเป็นตัวช่วยที่ดีในการฝึกน้องหมาให้ทำตามคำสั่ง อีกทั้งยังเป็นการเคารพสิทธิของการอยู่ร่วมกันและแสดงถึงความรับผิดชอบต่อสังคม
แต่น้องหมาหลายตัวอาจจะยังไม่คุ้นชินกับการฝึกใส่ปลอกคอ และ การฝึกใช้สายจูง ทำให้เวลาใส่ให้เมื่อไหร่น้องหมาที่น่ารักของเราก็มักจะกลายร่างเป็นหมาพยศที่ทั้งดึงรั้ง ไม่ยอมเดิน ร้องโวยวาย นอนแผ่เป็นไก่ย่างให้เราลาก พยายามถอดออกทุกวิถีทาง หรือ ไม่ก็วิ่งหนีตลอด กลายเป็นปัญหาทุกครั้งเวลาที่เจ้าของและสุนัขจะออกจากบ้านในแต่ละครั้ง
วันนี้ครูโจอี้ จาก Jojo House Dog Master จึงจะมาช่วยแนะนำเทคนิค และวิธีการง่าย ๆ ให้ลองทำตามกันดู เพื่อแก้ไขปัญหาอันน่าหนักใจนี้ แต่ก่อนทดลองฝึกคุณเจ้าของต้องหายใจลึก ๆ ผ่อนคลาย ไม่พูดเยอะ ใช้เสียงโทนต่ำ และ ที่สำคัญต้องอารมณ์ดี ใจเย็น ไม่กดดัน เมื่อพร้อมแล้วไปเริ่มกันเลยค่ะ
1.ทำความรู้จักกับปลอกคอและสายจูง
การฝึกใช้ปลอกคอและสายจูงควรเริ่มตั้งแต่สุนัขยังเด็ก อายุประมาณ 2-4 เดือน เพราะ จะยิ่งทำให้สุนัขคุ้นเคยกับการใช้งาน และการรับคำสั่งได้เร็วขึ้น โดยอาจเริ่มจากการนำปลอกคอไปให้สุนัขดมก่อน ทำเหมือนว่าเราให้ของขวัญ แล้วใช้โทนเสียง 2 ที่คุณถนัด จากนั้นเมื่อเค้าทำท่าดีใจอยากได้ คุณค่อยใส่ให้เค้า
เมื่อสุนัขคุ้นเคยกับปลอกคอที่ได้รับดีแล้ว ต่อมาให้นำสายจูงไปติดกับปลอกคอ แล้วปล่อยให้น้องหมาลากเล่นไปทั่วบ้านก็ได้ สักประมาณครึ่งหรือหนึ่งวันต่อครั้ง ไม่นานสุนัขก็จะเริ่มคุ้นชินและคุ้นเคยกับสายจูง
2.การฝึกให้สุนัขยอมรับสายจูง
เมื่อสุนัขเริ่มคุ้นชินกับสายจูงแล้ว ต่อมาความยากง่ายในการบังคับทิศทางจะขึ้นอยู่กับนิสัยของสุนัขแต่ละตัวและความเป็นจ่าฝูงของเจ้าของเอง อีกทั้งการใส่สายจูงแบบโซ่กระตุก (Chock Chain) หากใส่อย่างถูกวิธีจำไม่ทำให้สุนัขบาดเจ็บ แต่กลับทำให้พวกเค้ารู้สึกว่าถูกแม่สุนัขงับคอ เพื่อตักเตือนและทำให้พวกเค้าลดอาการต่อต้านลง จึงทำให้เรามีอำนาจควบคุมเขาแทน แต่ถ้าสุนัขยังไม่ยอมจำนนและต่อต้าน ความใจแข็งและความนิ่งของเจ้าของบวกกับการวิธีฝึกอย่างใจเย็นจะช่วยทำให้สุนัขยอมเดินในสายจูงเอง
วิธีที่1 “ใช้สุนัขสอนสุนัข”
ให้สุนัขที่ไม่ยอมเดินในสายจูงหรือสุนัขที่ต้องการฝึกเดินตามสุนัขอีกตัวที่ว่าง่ายโดยการผูกติดกัน เมื่อสุนัขใหม่เห็นว่าถ้าอีกตัวยอมเดินสายจูงแล้ว ไม่มีอันตรายใด ๆ เกิดขึ้น ก็มีแนวโน้มที่สุนัขใหม่จะยอมเดินตามในสายจูงได้ไวขึ้น เพราะ โดยธรรมชาติแล้วสุนัขจะมีพฤติกรรมการเลียนแบบของกันและกัน สุนัขตัวที่เก่งแล้วจึงต้องเดินในสายจูงได้ดี เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับตัวใหม่
วิธีที่2 “เจ้าของคือจ่าฝูง”
วิธีนี้ต้องใช้ความหนักแน่น มั่นคงและความใจเย็น ของเจ้าของอย่างมาก ถ้าเจ้าของไม่ใจแข็งพอ ไม่สงบพอ ยิ่งจะทำให้น้องหมาต่อต้านสายจูงมากขึ้น แต่ถ้าคนจูงนิ่ง ผ่อนคลาย ใจเย็น ไม่ยอมแพ้ สุนัขจะสามารถยอมรับสายจูงภายในวันเดียว แต่กระบวนการฝึกอาจใช้เวลาและความสม่ำเสมอในการฝึก ซึ่งอาจจะเริ่มฝึกสุนัขภายในบริเวณบ้านก่อนก็ได้ค่ะ
3.ได้เวลาลงสนามจริง
เมื่อสุนัขยอมรับสายจูงแล้วถึงเวลาลงสนามจริง คือ การพาเดินนอกบ้าน ซึ่งเราจำเป็นต้องพาสุนัขออกกำลังกาย เพื่อระบายพลังงานออกและทำให้สุนัขต่อต้านเราน้อยลง โดยค่อยๆ พาเค้าเดินไปพร้อมๆ กัน แต่อย่าให้น้องหมาวิ่งนำหน้าคุณ เพราะ จะทำให้เค้าคิดว่าเค้าเป็นผู้นำหรือจ่าฝูง เราจึงควรรีบกระตุกสายจูงเบา ๆ อย่างรวดเร็ว เพื่อปรามเขา นอกจากนี้ในช่วงฝึกแรก ๆ การพาเดินนอกบ้านอาจจะไม่ค่อยราบรื่นสักเท่าไหร่ น้องหมาที่น่ารักอาจจะดื้อกันบ้าง เช่น
- ถ้าเขาหยุดเดิน เราต้องดึงสายจูงไปด้านหน้าขนานกับพื้น เพื่อกระตุ้นให้เค้าเดินตามหรือย่อตัวลงชักชวนให้เค้าเดินตามแบบไม่บังคับ
- ถ้าสุนัขหมอบลง ให้ดึงสายจูงในทิศขึ้นฟ้า เพื่อให้เขาอยู่ในท่านั่ง เพราะท่านั่งจะเป็นท่าที่กระตุ้นให้เขาก้าวเดินได้ง่ายกว่าท่าหมอบ จากนั้นเมื่อเขานั่งได้แล้ว ให้ดึงสายจูงไปทิศทางด้านหน้าขนานกับพื้น ดึงไปด้านหน้าแล้วผ่อน ดึงไปด้านหน้าแล้วผ่อน เพื่อให้คอสุนัขโน้มไปข้างหน้า เมื่อคอโน้มไปข้างหน้า เค้าจะถูกกระตุ้นให้ตามอัตโนมัติ เขาก็จะก้าวไปด้านหน้า ระหว่างนี้ต้องควบคุมผ่านทางสายจูงให้เขาก้าวขาอย่างไหล่ลื่นมากที่สุด เพื่อไม่ให้เขาหย่อนก้นลงนั่งได้ แต่ถ้าสุนัขนั่งฝืนไม่ยอมยกก้นขึ้น ให้เราหยุดก้าว ย่อตัวลงชักชวน เรียกชื่อใช้เสียงอ่อนโยนและรอเค้าขยับตัว เมื่อขยับตัวแม้เพียงนิดเดียว ให้กล่าวชมทันที พร้อมดึงสายจูงเล็กน้อยเพื่อคุมทิศที่เราต้องการให้เค้าตามเรามา
4.ประเมินสถานการณ์
สายจูงที่ใช้จะต้องหย่อน ไม่ยาวเกินไปและไม่สั้นเกินไป ต้องพอดีความยาวแขนเรา ที่เราสามารถควบคุมสุนัขได้ถนัด และระหว่างเริ่มออกเดิน เราต้องสงบผ่อนคลลาย ไม่เกร็ง ไม่งอแขน ให้ฝึกควบคุมผ่านสายจูงให้สุนัขก้าวขาอย่างต่อเนื่อง เมื่อไหร่ที่เขาเดินตามเข้ามาใกล้จนสายจูงหย่อนให้เราก้าวเดินต่อไปทันที เพื่อให้เขาก้าวขาตามได้อย่างไหลลื่นที่สุด ซึ่งการฝึกนี้จะเป็นการท้าทายระหว่างคุณกับสุนัข ใครยอมก่อนคนนั้นแพ้ เพราะฉะนั้นห้ามยอมแพ้ก่อนเป็นอันขาด และระหว่างทำก็ต้องคอยประเมินสถานการณ์ด้วยว่าโซ่รัดแน่นไปไหม เราใส่ถูกวิธีไหม หรือ ในบางตัวที่ไม่ดื้อมาก เราก็สามารถใช้ปลอกคอผ้าฝึกแทนได้ ไม่จำเป็นต้องใช้สายจูงแบบโซ่กระตุก (Chock Chain)
อย่าลืม!! ว่าถ้าเขาร้องแล้วคุณยอมปล่อยให้เขาเป็นอิสระหนีจากสถานการณ์ ครั้งต่อไปเขาก็จะร้องอีก และ จะร้องหนักกว่าเดิม เพราะเขารู้ว่าการที่เขาร้อง ทำให้คุณใจอ่อน
5.ให้รางวัลและกำลังใจ
การให้รางวัลและคอยให้กำลังใจกับสุนัขจะช่วยให้สุนัขเรียนรู้ได้เร็ว ในช่วงระยะแรกอาจจะต้องคอยชมเชยและให้รางวัลพิเศษบ่อยขึ้นสักหน่อย เพื่อเป็นการกระตุ้นเมื่อเวลาที่เค้าทำได้ดี แล้วอาจจะค่อยๆ ลดความพิเศษและลดความถี่ให้น้อยลงตามลำดับ
Jojo House Dog Master
การสื่อสารระหว่างเจ้าของกับสัตว์เลี้ยง เมื่อต้องฝึกหรือทำโทษ
เทคนิคการ ฝึกลูกหมาให้ขับถ่ายเป็นที่เป็นทาง
วิธีเตรียมความพร้อม เมื่อต้องฝึกสุนัขให้อยู่บ้านเพียงลำพัง