สุนัขทุกตัวมีความแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องขนาด สายพันธุ์ นิสัยอารมณ์ และการเลี้ยงดูต่าง ๆ เหล่านี้คือสิ่งที่ควรนำมาพิจารณาในการเลือกปลอกคอสุนัข
บ้านและสวน Pets มีข้อมูล ประเภทปลอกคอสุนัข มาให้รู้จัก เพื่อให้เราเลือกสิ่งที่ดีและเหมาะสมที่สุดให้สุนัขของเราค่ะ
เลือกปลอกคอสุนัข ดูจากอะไร
ปลอกคอสุนัขนอกจากจะเป็นการบ่งบอกหรือแสดงถึงการมีเจ้าของ และเป็นเครื่องประดับแล้ว สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ มีประโยชน์สำหรับการฝึกหรือใช้จูงด้วยค่ะ โดยการเลือกปลอกคอสุนัขสักเส้นนั้น เราจะต้องพิจารณาจากตัวของสุนัขของเราเป็นหลัก ดังนี้ค่ะ
- ขนาดของน้องสุนัข เจ้าของควรเลือกปลอกคอสุนัขตามขนาดของรอบคอ โดยเลือกปลอกคอที่มีขนาดความยาวและความกว้างพอเหมาะกับช่วงคอของน้อง ไม่หลวมหรือแน่นคับจนเกินไป ส่วนขนาดของแถบปลอกคอ ถ้าหากเป็นสุนัขพันธุ์เล็ก ความกว้างของแถบปลอกคอควรอยู่ที่ประมาณครึ่งนิ้ว ในขณะที่สุนัขพันธุ์ใหญ่ ปลอกคอควรมีความกว้างตั้งแต่ 1 นิ้วขึ้นไป เพื่อที่จะได้แข็งแรงพอที่จะควบคุมสุนัขได้ ส่วนความยาวของปลอกคอ ควรจะพอดีกับรอบคอสุนัข ไม่หลวมจนหลุดเมื่อดึงกับสายจูง หรือ รัดแน่นจนเกินไปจนทำให้น้องรู้สึกอึดอัดหายใจไม่ออก หรือทำให้เกิดบาดแผลที่คอน้องได้
- ลักษณะนิสัยของสุนัข สุนัขพันธุ์เล็กบางตัวมีพลังงานสูง หรือ อาจเป็นสุนัขที่หันเหความสนใจได้ง่าย อย่าง แจ็ค รัสเซลล์ เทอร์เรีย ดังนั้นเพียงแค่ปลอกคอไนลอนปกติขนาดนิ้วครึ่งอาจจะควบคุมน้องไม่อยู่ หากต้องจูงพวกเขาไปตามที่ต่าง ๆ จึงจำเป็นต้องเปลี่ยนใส่ปลอกคอที่มีลักษณะเป็นสายรัดอกแทนเพื่อลดแรงดึงรั้งที่บริเวณคอ เป็นต้น หรือสุนัขที่ชอบรั้งสายจูง เอาหน้าทิ่มดมพื้นตลอดอย่างเช่นบีเกิ้ล ก็จะมีสายจูงที่รัดช่วงกระบอกปากเพื่อบังคับให้น้องหมาเงยหน้าขณะเดิน ซึ่งแน่นอนว่าปัจจุบันมีสีสัน ลวดลายต่างๆให้เจ้าของเลือกซื้อได้มากมายเลยค่ะ
ประเภทปลอกคอสุนัข
ประเภทของปลอกคอสุนัขมีหลากหลายชนิดแล้วแต่ประโยชน์การใช้และการเลี้ยงดูหรือไลฟ์สไตล์ของผู้เลี้ยง โดยสามารถแบ่งออกเป็น 3 หมวดใหญ่ ๆ คือ
1.ปลอกคอสุนัขทั่วไป Basic collars / everyday collars
- แบบแบนหรือแบบกลม (Flat and Rolled Collars) เป็นปลอกคอสุนัขทั่วไปที่เราเห็นกันบ่อย หาได้ง่ายตามท้องตลาด ส่วนใหญ่จะเป็นปลอกคอหนังสายแบนและสายกลม ที่มีหัวเป็นเหมือนหัวเข็มขัด มีความแข็งแรงคงทน หลายสไตล์หลาก สีสัน มีให้เลือกเป็นแฟชั่นในการแต่งตัวให้น้องหมาได้เลย ข้อเสียคืออาจจะยุ่งยากในการใส่และถอด รวมถึงเปื่อยง่ายและมีกลิ่นอับชื้นได้ง่ายเมื่อเปียกน้ำ
- แบบนิรภัย (Break-Away Collars หรือ Quick-Release Collars) เป็นปลอกคอสุนัขที่นิยมใช้กันมากในขณะนี้ เพราะมีตัวล็อคทรงกล้ามปูไว้สำหรับถอด ทำให้ใช้ง่าย ถอดหรือใส่ได้สะดวก ปลอกคอชนิดนี้ส่วนใหญ่ทำมาจากไนลอนมีสีสันลวดลายหลากหลาย ราคามีตั้งแต่ถูกไปจนถึงแพง เปลี่ยนได้บ่อยตามความชื่นชอบ ข้อเสียถ้าเป็นไนลอนอาจขาดง่าย และส่วนตัวล็อคทรงก้ามปูก็อาจหลุดหรือหักชำรุดง่าย (ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของวัสดุที่ใช้)
- สายรัดอก (Harnesses) เป็นปลอกคอสุนัขทางเลือกเหมาะสำหรับสุนัขที่ชอบเดินนำหน้าลากเจ้าของ ยากจะควบคุม และหันเหความสนใจได้ง่าย โดยสายรัดอกนี้จะรัดช่วงอกและท้องอ้อมไปถึงหลัง สามารถใส่สายจูงต่อจากสายรัดอกได้ทั้งข้างหน้าอก หลังคอ ข้างหัวไหล่ หรือ ต่อพร้อมกันทั้ง 2 ตำแหน่งคือ ด้านหน้าและหลังต้นคอ (Freedom Harness) เพื่อช่วยทุ่นแรงเจ้าของที่ต้องจูงสุนัข ควบคุมน้องได้ง่ายขึ้นและหลากหลายทิศทาง หรือดื้อไม่ยอมเดิน อีกทั้งลดการบาดเจ็บรอบคอของน้องจากการดึงรั้งสายจูงกับปลอกคออีกด้วย
2.ปลอกคอสุนัขสำหรับการฝึก (Training collars)
5 ขั้นตอนง่ายๆ กับ การฝึกใช้สายจูงให้น้องหมา
- แบบปลอกคอ 2 ชั้น (Martingale Collar) ปลอกคอสุนัขแบบนี้เหมาะสำหรับใช้ฝึกสุนัขที่มีปัญหาเรื่องการควบคุมตัวเอง แต่พละกำลังไม่ถึงกับมากนัก สามารถใช้กำลังของเราควบคุมได้อยู่ ดูไม่โหดเท่าไหร่นัก ปลอกคอชนิดนี้มีลักษณะผสมผสานระหว่างปลอกคอกับสายจูง โดยส่วนที่เป็นปลอกคอจะมีลักษณะเดียวกับปลอกคอทั่วไปคือแบบแถบแบน (Flat and Rolled Collars) เพียงแต่จะมีสายอีกชั้น (Control Loop) ช่วยควบคุมล็อคส่วนหัวสุนัขไม่ให้ส่ายไปมา เป็นการช่วยผ่อนแรงของเจ้าของและควบคุมสุนัขได้ง่ายขึ้น โดยที่สุนัขไม่เจ็บตัว
- แบบปลอกคอครอบหัวหรือกระบอกปาก (Head Halter / Head ) เป็นปลอกคอที่มีสายครอบบริเวณคอและกระบอกปากคล้าย ๆ สายบังเหียนบังคับม้า ใช้สำหรับช่วยในการควบคุมน้องหมาให้มีสมาธิอยู่กับเส้นทาง และอยู่กับเจ้าของหรือผู้เลี้ยงมากขึ้น ลดโอกาสการลากดึงสายจูงของสุนัข โดยเฉพาะในสุนัขใหญ่ โดยไม่ดึงรั้งบริเวณคอจนเกิดอาการบาดเจ็บเหมือนปลอกคอทั่วไปเพราะมีการถ่ายแรงไปที่สายจูง ทำให้เมื่อสุนัขดึงสายจูง แรงบางส่วนจะถูกส่งผ่านมาทางสายที่ครอบปากออกมาทางด้านข้าง ทำให้น้องหมาไม่สามารถดึงไปในทิศทางที่ต้องการได้โดยตรง นอกจากนี้ยังสามารถใช้เพื่อดึงความสนใจของน้องหมาออกจากสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม ช่วยทำให้ควบคุมสุนัขได้ง่ายขึ้น
**อย่างไรก็ตาม ปลอกคอชนิดนี้ควรใช้เฉพาะช่วงเวลาฝึกเท่านั้น เมื่อฝึกจนชินแล้ว ควรเปลี่ยนเป็นปลอกคอปกติ **
ส่วนปลอกคอแบบโซ่กระตุก (Choke Chain / Chain slip collars) และแบบปลอกคอหนาม (Metal Prong Collar) ที่เราเคยเห็นในสมัยก่อนนั้น มีข้อมูลอ้างอิงและคำแนะนำจากสมาคมและชมรมสัตวแพทย์ด้านพฤติกรรมสัตว์ให้ความเห็นที่ตรงกันคือ ไม่แนะนำให้ใช้ เพราะเป็นการทำลายสวัสดิภาพสัตว์ ซึ่งมีโอกาสจะเข้าข่ายการทารุณกรรมสัตว์ เพราะถึงแม้ในบางกรณีจะไม่ทำให้เกิดบาดแผลกับตัวสัตว์ก็ตาม ก็ยังทำให้เกิดผลเสียทางร่างกายกับสุนัขได้
นอกจากนี้ การฝึกสุนัขที่อ้างถึงเรื่องทฤษฎีจ่าฝูง ลูกฝูง รวมถึงพฤติกรรมที่ต่อเนื่องมา เช่น การใช้การฉก สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ ถึงแม้จะยังคงมีครูฝึกที่ใช้ทฤษฎีแนวทางนี้อยู่ แต่ในทางวิชาการ หรือถ้าไปดูครูฝึกที่เป็น science-based จะปฏิเสธและไม่สนับสนุนทฤษฎีการฝึกเหล่านี้แล้ว เพราะปัจจุบันมีหลักฐานใหม่ ๆ ที่ออกมาลบล้างทฤษฎีการฝึกที่ใช้ความรุนแรงเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
3. ปลอกคอสุนัขสำหรับประกวด (Dog Show Collars)
- ปลอกคอสำหรับการประกวด (Show Collar) จะมีลักษณะเป็นเปียถัก ทำด้วยวัสดุหลากหลายประเภท ไม่ว่าจะไนลอน หนัง โลหะ มีลักษณะคล้าย ๆ โซ่กระตุกแต่เส้นบางและเล็กกว่าใช้สำหรับการประกวดและฝึกสุนัขให้ทำตามคำสั่ง ส่วนใหญ่เหมาะกับสุนัขขนาดเล็กและกลาง
- แบบปลอกคอ 2 ชั้น (Martingale Leads) เป็นทั้งปลอกคอสุนัขที่เป็นทั้งปลอกคอและสายจูง โดยตัวปลอกคอและสายจูงอาจเป็นเชือก โลหะกลมขนาดเล็ก หรือมีลักษณะแบนเหมือนปลอกคอทั่วไป และตัวสายจูงเป็นเส้นร้อยต่อกับส่วนปลอกคอไปเลย สามารถใช้ได้กับสุนัขทุกขนาด
ทั้งหมดนี้เป็นเพียงปลอกคอสุนัขบางส่วนที่พอจะเห็นกันอยู่บ้างในชีวิตประจำวัน ยังมีปลอกคอสุนัขอีกหลากหลายรูปแบบและการใช้งานให้ได้เลือกใช้กัน เช่น ปลอกคอไฟฟ้า เป็นต้น แต่ไม่ว่าอย่างไรเจ้าของหรือผู้เลี้ยงสุนัขต้องเลือกปลอกคอสุนัขให้เหมาะสมกับการใช้งานและกับตัวสุนัขเอง เพราะสุนัขคือผู้ถูกสวมใส่ จึงควรระมัดระวังเรื่องการบาดเจ็บ อย่าให้เพียงความต้องการที่จะควบคุมสุนัขให้อยู่ภายใต้คำสั่ง กลายเป็นเพิ่มพฤติกรรมก้าวร้าวให้กับสุนัขโดยไม่รู้ตัว ฉะนั้นการเลือกปลอกคอสุนัขให้ถูกต้องและเหมาะสมจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ
ข้อมูลอ้างอิง
www.drsophiayin.com
www.countrybrookdesign.com
www.dogs.about.com
www.labradortraininghq.com
เรียบเรียง : ลีฬภัทร กสานติกุล