ของเล่นสุนัข ใครว่าไม่สำคัญ

ของเล่นสุนัข สิ่งจำเป็นที่ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของสุนัขให้เติบโตอย่างมีความสุข

พวกเราต่างทราบดีว่า การเล่นของเล่นมีส่วนช่วยในการสร้างเสริมพัฒนาการทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจให้กับเด็ก ในทำนองเดียวกัน ของเล่นสุนัข ก็มีความจำเป็นเป็นอย่างมาก ทั้งในสุนัขเด็กและสุนัขโตเต็มวัย

โดยทั่วไป เราสามารถแบ่งของเล่นสุนัขได้เป็น 2 แบบใหญ่ ๆ คือ แบบที่เราต้องเล่นกับสุนัข กับแบบที่พวกเขาสามารถเล่นสนุกได้ด้วยตัวเอง

ของเล่นกลุ่มแรก ได้แก่ ของเล่นที่สามารถพบเจอได้ทั่วไปตามท้องตลาด เช่น เชือก ตุ๊กตา และลูกบอลต่าง ๆ เป็นต้น ของเล่นเหล่านี้หากใช้อย่างถูกวิธี นอกจากจะช่วยในเรื่องพัฒนาการทางร่างกายของลูกสุนัขแล้ว ยังมีส่วนสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างสุนัขและเจ้าของอีกด้วย

สำหรับของเล่นในกลุ่มที่สอง สุนัขสามารถเล่นได้ด้วยตัวเองโดยไม่จำเป็นต้องพึ่งเจ้าของ ของเล่นแบบนี้มักจะมีโครงสร้างที่สามารถใส่ขนม หรืออาหารเข้าไปข้างในได้ โดยสุนัขจะพยายามหาวิธีทำให้ขนมหลุดออกมา

ส่วนใหญ่แล้ว ของเล่นลักษณะนี้ออกแบบมาเพื่อให้สุนัขใช้เวลาไปกับการพยายามหาทางเอาขนม หรืออาหารออกมา เป็นกิจกรรมที่กระตุ้นจิตใจ ทำให้สัตว์ได้ใช้ความคิด ใช้สมอง ลองผิด ลองถูก และเรียนรู้หาวิธีที่จะเข้าถึงขนม

ของเล่นที่ดีควรมีความซับซ้อนในระดับหนึ่ง แต่ไม่ยากจนเกินไป เพราะถ้ายากมากจนสุนัขไม่สามารถนำของกินออกมาได้ จะทำให้สุนัขรู้สึกสับสน และพวกเขาอาจจะเลิกสนใจของเล่นไปเลย หรือแสดงพฤติกรรมที่เป็นปัญหาบางอย่างออกมา อย่างการเห่า

ดังนั้น ของเล่นที่ดีจึงควรมีความยากที่สุนัขสามารถเล่นได้สำเร็จ ซึ่งในการเลือกของเล่นนั้นจะต้องพิจารณาจากความสามารถของสุนัขแต่ละตัวด้วย การใช้ของเล่นในลักษณะนี้ถือเป็นการออกกำลังกายทางจิตใจรูปแบบหนึ่ง (mental stimulation) ที่จะทำให้สุนัขมีการใช้พลังงานในร่างกายได้เป็นอย่างมาก

ของเล่นประเภทนี้ในทางคลินิกมักนำมาใช้เพื่อช่วยในการจัดการปัญหาพฤติกรรมต่าง ๆ เช่น ปัญหาที่เกิดจากการแยกจากเจ้าของ (separation-related problems) ปัญหาการกลัวเสียงฟ้าร้องฟ้าผ่า ปัญหาการกินอาหารเร็ว ไปจนถึงการเห่าคนแปลกหน้าที่มาบ้าน เป็นต้น

จึงไม่แปลกที่หลาย ๆ ครั้ง เราจะเห็นว่าสัตวแพทย์ (ด้านพฤติกรรมสัตว์) มักจะจ่ายของเล่นให้กับสุนัขที่มีปัญหาพฤติกรรมมากกว่าจ่ายยา

จะเห็นได้ว่าของเล่นมีความสำคัญต่อสุนัขเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะในสุนัขเด็กหรือสุนัขโต อยากให้คิดว่าหากจะเลี้ยงสุนัข ของเล่น “ไม่ใช่ทางเลือกเสริม” แต่เป็นสิ่งที่สุนัขทุกเพศ ทุกวัย ทุกสายพันธุ์ ทุกตัว “จำเป็นต้องมี”

เจ้าของควรเลือกใช้ของเล่นที่ได้มาตรฐาน ปลอดภัยสำหรับสัตว์เลี้ยง โดยเจ้าของสามารถให้ของเล่นแก่สุนัขในปริมาณเท่าใดก็ได้ ไม่ได้มีการจำกัดจำนวนชิ้น ซึ่งการให้ของเล่นแก่สุนัขเยอะ ๆ ไม่ได้หมายความว่า เรากำลังสปอยล์สุนัขแต่อย่างใด

ในทางตรงกันข้าม การให้ของเล่นแก่สุนัข ถือเป็นการตอบสนองความต้องการทางพฤติกรรมขั้นพื้นฐาน ซึ่งสุนัขทุกตัวควรจะได้รับอย่างเหมาะสมและเพียงพอ หากของเล่นที่สุนัขชอบเริ่มเกิดความเสียหายจนอาจก็ให้เกิดอันตรายกับตัวสุนัข เจ้าของควรจัดหาของเล่นชิ้นใหม่ (ที่มีลักษณะเหมือนเดิม) มาทดแทนให้กับสุนัข เพื่อให้สุนัขยังสามารถแสดงออกซึ่งพฤติกรรมตามธรรมชาติได้อย่างเต็มที่

จะเห็นได้ว่า การเล่นของเล่นไม่เพียงแต่จะส่งผลในเชิงบวกต่อทั้งร่างกายและจิตใจสัตว์เท่านั้น แต่ยังเป็นการช่วยทำให้สุนัขที่เราเลี้ยงมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีสวัสดิภาพที่เหมาะสม และทำให้สุนัขของเราได้ใช้ชีวิตอย่างมีความสุขอีกด้วย

บทความโดย

อ.ดร.น.สพ.ปรารมภ์ ศรีภวัศราคม

Prarom Sriphavatsarakom, DVM (Hons), MScStud, PhD

• Lecturer : Department of Pre-clinic and Applied Animal Science

Faculty of Veterinary Science Mahidol University

• Animal Behaviour Clinic, Pasu-arthorn Animal Hospital, Mahidol University

---

เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ ห้ามสุนัขกัดกัน อย่างไร ให้ปลอดภัย