แมวทุกตัวต่างมีความพิเศษเฉพาะของตัวเอง โดยสิ่งที่กำหนดให้เกิดความแตกต่างทางด้านร่างกายภายนอกของแมว คือพันธุกรรม ที่ถ่ายทอดมาจากรุ่นพ่อรุ่นแม่ และ แมวตาสองสี ก็เป็นหนึ่งในความพิเศษ ที่กำหนดโดยพันธุกรรมเช่นกัน
แมวตาสองสี ที่เราพบกันโดยทั่วไป ส่วนใหญ่ตาข้างหนึ่งจะมีสีฟ้า และอีกข้างหนึ่งมีสีเหลืองอำพัน แต่โดยธรรมชาติ ลูกแมวในวัยแรกเกิดทุกตัวจะมีดวงตาสีฟ้าก่อน จากนั้นเมื่อเติบโตเข้าสู่ช่วง 7-12 สัปดาห์ เม็ดสีก็จะเคลื่อนที่ไปยังม่านตา จากตาสีฟ้าก็จะเปลี่ยนเป็นสีตาที่แท้จริงของแมวแต่ละตัว
ลักษณะดวงตาสองสีของแมว
ภาวะการแสดงออกของดวงาสองข้างคนละสีเรียกว่า Heterochromia ซึ่งเป็นภาวะที่ไม่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการมองเห็นของแมว รวมไปถึงไม่ได้ส่งผลต่อเรื่องสัญชาตญาณการใช้ชีวิตประจำวัน ทั้งเรื่องการกิน และการนอนหลับ
ในทางเทคนิดแล้ว การเกิดดวงตาสองสีของแมวมีสาเหตุมาจากการแสดงออกยีนที่ควบคุมการทำงานของเม็ดสีในดวงตา รวมไปถึงสีขนของแมว โดยส่วนใหญ่แมวที่มีดวงตาสองสี มักมีขนสีขาว ดังนั้น เมื่อยีนที่ควบคุมการแสดงออกขนสีขาวเด่นกว่ายีนอื่น แมวจึงมีขนสีขาวตลอดทั้งตัว หรือยีสีขาวแสดงออกร่วมกัยสีอื่น ๆ เราก็จะพบแมวสีขาว หรือแมวสามสีได้ เป็นต้น
ส่วนเรื่องการแสดงออกของสีตาก็มีหลักการคล้ายกับเรื่องการแสดงออกของสีขน คือยีนที่ควบคุมการแสดงออกสีขาวไปยับยั้งการแสดงสีของดวงตาในตาอีกข้างหนึ่ง ทำให้ดวงตาหนึ่งข้างยังสีฟ้าเหมือนตอนแรกเกิด ในขณะที่ดวงตาอีหนึ่งข้างพัฒนาเม็ดสีขึ้นมาตามปกติ ซึ่งอาจจะเป็นสีเขียว น้ำตาล หรือเหลืองอำพันก็ได้
โดยสรุปสาเหตุของเรื่องนี้ก็คือ ถ้าแมวสีขนสีขาว หรือมีขนสีขาวปรากฏร่วมกับขนสีอื่น ๆ ก็มีแมวโน้มที่จะพบดวงตาสองสีได้มากกว่าแมวที่มีขนสีอื่น ๆ ซึ่งในปัจจุบัน ลักษณะดวงตาสองข้างคนละสี พบได้ 3 รูปแบบ ได้แก่
- ดวงตาคนละสีโดยสมบูรณ์ โดยดวงตาข้างซ้ายและขวามีสีแตกต่างกันชัดเจน
- ดวงตาคนละสีบางส่วน โดยบริเวณรูม่านตาข้างใดข้างหนึ่งจะมีสีที่แตกต่างจากส่วนอื่น ๆ ของดวงตา
- ดวงตาคนสีเฉพาะส่วนกลาง บริเวณด้านในของม่านตามีสีที่แตกต่างจากดวงตาส่วนนอก
โอกาสการพบแมวตาสองสียังไม่มีนักวิทยาศาสตร์สามารถคำนวนได้อย่างชัดเจนว่า ร้อยละความน่าจะเป็นในการเกิดดวงตาสองสีรูปแบบต่าง ๆ จะเกิดขึ้นได้มากน้อยเท่าไร แต่กรณีการเกิดดวงตาสองสีแบบสมบูรณ์เป็นกรณีที่พบในแมวขนสีขาวได้บ่อยที่สุด
แมวสีขาวตาสองสีมักหูหนวก จริงหรือ ?
จากข้อมูลที่นักวิทยาศาสตร์ได้พยายามรวบรวม พบว่า แมวขนสีขาวที่มีดวงตาสองสีมีภาวะหนูหนวกตั้งแต่กำเนิดเพียงร้อยละ 17 – 22 โดยอาจจะหูหนวกเพียงข้างเดียว หรือทั้งสองข้าง โดยปัจจุบันคาดว่า ประชาแมวสีขาวที่มีภาวะหูหนวกมีประมาณร้อยละ 65 – 85 ของประชากรแมวสีขาวทั้งหมด
สายพันธุ์ของแมวที่มักพบดวงตาสองสี
- แมวขาวมณี
- แมวพันธุ์แองโกราตุรกี
- แมวพันธุ์แวนตุรกี
- แมวพันธุ์คอร์นิชเร็กซ์
- แมวพันธุ์เดวอนเร็กซ์
- แมวพันธุ์เปอร์เซีย
บางท่านอาจคิดว่า แมวตาสองสีเป็นแมวที่พบได้ยาก แต่ปัจจุบันก็พบได้บ่อยขึ้น เนื่องจากผู้เพาะพันธุ์แมวได้สะสมพ่อแม่พันธุ์ที่มีลักษณะตาสองสีไว้หลายราย จึงทำให้โอกาสเกิดลูกแมวที่มีตาสองสีเกิดขึ้นได้ง่ายขึ้น
อย่างไรก็ตาม ถ้าแมวที่เราเลี้ยงไว้เกิดการเปลี่ยนแปลงสีของดวงตาเมื่ออายุมากขึ้น อาจจะหมายถึงสัญญาณของความเจ็บป่วยบางอย่าง เช่น ภาวะโลหิตจาง หรือขาดธาตุเหล็ก โดยถ้าพบว่า สีนัยน์ตาของแมวเปลี่ยนไปหลังจากอายุโตเต็มวัยแล้ว ให้รีบปรึกษาสัตวแพทย์ทันที
ข้อมูลอ้างอิง
Cats.com – Heterochromia In Cats: Cats With Different Colored Eyes
เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ – ฟาร์มแมวไทย ที่เกิดจากความรักของนักเพาะพันธุ์รุ่นใหม่
